شرایط ارتودنسی موثر بر روی یک فک
ارتودنسی بر روی یک فک تحت شرایط خاص موثر خواهد بود. ازآنجایی که معمولاً دندانهای کج پس از مرتب شدن جلوتر میآید، چنانچه دندانهای پایین شلوغ و بههم فشرده، اوربایت (جلوتر بودن دندانهای بالا از دندانهای پایین) شدید و دندانهای بالا مرتب باشد، سیمکشی دندانهای پایین موثر خواهد بود. بالعکس چنانچه دندانهای بالا فاصله دار باشد، بیمار دچار اوربایت شدید بوده و از وضعیت دندانهای پایین راضی باشد، میتوان ارتودنسی را فقط بر روی فک بالا انجام داد. اثر بستن فاصله بین دندانها برعکس صاف کردن دندانهای بههمفشرده است؛ یعنی این که پس از بستن فاصله بین دندانی، دندانها عقبتر میرود و اختلال اوربایت بهتر میشود.
اگر دندانهای بالا عقبتر از دندانهای پایین باشد، یعنی اصطلاحاً اختلال آندربایت وجود داشته باشد، و دندانهای بالا شلوغ و بههمفشرده باشد، ارتودنسی یک فک قابلیت اصلاح مشکل را دارد.
به خاطر بسپارید که اگر دندانهای بالا و پایین به خوبی روی هم قرار بگیرد و فقط دندانهای جلو بههمفشرده باشد، ارتودنسی دندانهای بالا منجر به اوربایت خواهد شد. گاهی اوقات میتوان جلو آمدن دندانهای بالا را با کوچک کردن آنها کاهش داد، این درمان موسوم به استریپینگ یا کوچک کردن دندان (ARS) یا تراش دادن بین دندانها (IPR) است.
لازم به ذکر است که انجام این درمانها برای تمام بیماران توصیه نمیشود و مطمئنترین و بهترین راه برای تعیین درمان مناسب مراجعه به متخصص ارتودنسی است.
درمان ارتودنسی فک بالا
مهمترین نکات موثر در روند ارتودنسی فک بالا و نتیجه حاصل از آن، سن بیمار و شدت عارضه می باشد.
اگر بیمار کودک بوده و در سن رشد قرار داشته باشد، ارتودنسی فک بالا عمدتا با استفاده از هدگیر انجام می شود. هدگیر وسیله ای متحرک است که از خارج به دهان متصل می شود.
لازم به ذکر است که نتیجه درمان در این روش، به همکاری کودک و توجه والدین وی در رعایت حداقل زمان استفاده از هدگیر در طول روز بستگی دارد.
در ارتودنسی بزرگسالان در موارد خفیف بودن عارضه موجود، درمان ارتودنسی فک بالا با استفاده از براکت های ثابت، همراه یا بدون نیاز به کشیدن دندان، انجام می شود.
اگر جلو آمدن فک بالا و شدت عارضه های موجود بیشتر باشد، علاوه بر ارتودنسی فک بالا، جراحی فک و صورت نیز ضروری تشخیص داده می شود.
چه زمانی ارتودنسی روی یک فک قابل انجام نیست؟
اگر نحوهی قرارگیری دندانهای شما روی هم مشکل داشته باشد، انجام ارتودنسی روی یک فک، مشکل شما را شدیدتر خواهد کرد. با حرکت دندانها، مشکلات انطباقی شدیدتری ظهور میکنند و دندانهای شما دیگر نمیتوانند عملکرد صحیح خود را انجام دهند.
ارتودنسی یک فک
ارتودنسی روی یک فک
دلیل تمایل مراجعان به انجام ارتودنسی روی یک فک چیست؟
یک دلیل تمایل مراجعان به انجام ارتودنسی روی یک فک، ظاهر دندانهای شما در زمان استفاده از براکتها است.
این افراد از ظاهر صورت خود در زمان درمان ارتودنسی واهمه دارند. اما این ترس بیپایه است و با پیشرفت تکنولوژی، براکتهای ارتودنسی نوین کوچکتر، ظریفتر و راحتتر از براکتهای قدیمی هستند.
همچنین، درمانهای دیگری مانند استفاده از براکتهای سرامیکی رنگ دندانی، ارتودنسی شفاف (اینویزالاین)، ارتودنسی بدون سیم و براکتهای پشت دندانی (براکتهای لینگوال) وجود دارند که زیبایی بیشتری نسبت به براکتهای ارتودنسی فلزی و سنتی دارند.
شرایط ارتودنسی روی یک فک
ارتودنسی روی یک فک تنها برای برخی از افراد و تحت یک سری شرایط خاص موثر است. تحت درمان ارتودنسی معمولا دندان های کج پس از مرتب شدن کمی به جلو می آیند. در این صورت در برخی شرایط می توان درمان ارتودنسی را تنها روی فک پایین انجام داد. این شرایط عبارتند از:
شلوغ بودن بیش از حد و به هم فشرده بودن دندان های فک پایینی
مشکل اوربایت یا همان جلوتر بودن دندان های فک بالایی از دندان هایی فک پایینی (به صورتی که این جلو بودن دندان های فک بالایی غیر عادی تشخیص داده شود و دندان های فک بالا مرتب باشد.)
در صورتی که فرد به این ناهنجاری ها دچار باشد می توان از درمان ارتودنسی تنها برای فک پایینی خود استفاده کند.
در برابر، در صورتی که، دندان های بالا بیش از حد با یکدیگر فاصله داشته باشند، بیمار دچار اوربایت شدید باشد و همچنین دندان های فک پایین سالم و مرتب باشد، می توان از درمان ارتودنسی تنها روی دندان های فک بالایی استفاده کرد. بستن فاصله بین دندان ها دقیقا بر عکس صاف کردن دندان های شلوغ و به هم فشرده است.
در این صورت در اغلب موارد، پس از اینکه فاصله بین دندان ها با استفاده از درمان ارتودنسی بسته می شود، دندان ها عقب تر می روند و ناهنجاری اوربایت دندان ها بهبود پیدا می کند.
در صورتی که دندان های فک بالایی از دندان های فک پایینی عقب تر باشد یا به اصطلاح دندان پزشکی دندان ها دچار اختلال آندربایت باشند و دندان ها بالا بیش از حد شلوغ و به هم فشرده باشند، می توان ارتودنسی را تنها روی یک فک یا همان فک بالایی انجام داد و این مشکلات را درمان کرد. در رابطه با این شرایط، ذکر یک نکته ضرورت پیدا می کند؛
در صورتی که دندان های فک بالا و پایین فرد به درستی روی یکدیگر قرار بگیرند و تنها دندان های جلویی به هم فشرده و شلوغ باشند، انجام درمان ارتودنسی روی دندان های فک بالا باعث می شود که دندان های فرد به ناهنجاری اوربایت دچار شود.
موارد احتمالی بریس گذاشتن فقط برای دندانهای بالایی یا پایینی
یک خنده زیبا فقط به طرز قرار گرفتن دندانها بستگی ندارد. درواقع رابطه پیچیدهای در عملکرد جویدن وجود دارد و آروارها نیز در این فرآیند دخالت دارند.
درصورتیکه فکها همتراز نباشند (مثلا یکی بزرگتر یا کوچکتر از دیگری باشد) قطعا بر نحوه همسازی دو قوس دندانی تاثیرگذار است.
بعضیمواقع دیده شده درمان ارتودنسی برای یک فک باعث بدتر شدن عملکرد جویدن میشود طوریکه دندانهای جلویی و عقبی به خوبی با هم تماس پیدا نمیکنند (و احتمال خرد شدن یا شکستن دندانها بیشتر خواهد شد، یا اینکه فشار بیش از اندازهای بر استخوان و لثهها وارد میشود)، یا اینکه اصلا تماسی بین دندانها صورت نمیگیرد (عملکرد صحیح مختل میشود).
اهمیت عملکرد یکنواخت جویدن در این است که به توزیع یکنواخت نیرو بر دندانها کمک خواهد کرد و درنتیجه از پوسیدگی آنها و وارد شدن ضربه ناگهانی به دندانها و لثهها جلوگیری خواهد شد.
هرچه سن بالاتر میرود، عملکرد جویدن غذا با نیروی بیشتری انجام میگیرد و دندانهای جلویی بیشتر به سمت جلو متمایل میشوند، طوریکه تقریبا فضای خالی بین قسمت عقبی دندانهای بالایی و قسمت جلویی دندانهای پایینی باقی نمیماند.
بنابراین تنظیم عملکرد جویدن به ایجاد یک فاصله صحیح نیاز دارد و از این رو درمان ارتودنسی فقط بر روی یکی از قوسهای دندانی بالا یا پایین کارساز نخواهد بود. نحوه جابجایی دندانها بسته به طرز قرارگیری آنها مورد دیگری است که باید در نظر گرفته شود.
برای مثال، با انجام درمان ارتودنسی تک فک بر روی دندانهای نامنظم آنها کمی به سمت جلو جابجا میشوند و دندانهایی که بین آنها فضای خالی وجود دارد به سمت عقب حرکت خواهند کرد. درصورتیکه از اختلال آندربایت رنج میبرید و به تازگی انحراف دندانهای پایینی را برطرف کردهاید، اختلال آندربایت بدتر خواهد شد. شاید دندانها صافتتر به نظر آیند اما آندربایت تغییری نخواهد کرد.
درصورتیکه دندانهای بالایی نامنظم هستند و مشکل اوربایت هم دارید، انجام ارتودونسی فقط بر روی قوس مورد نظر باعث بیشتر شدن اوربایت خواهد شد.
مراجعه به یک متخصص ارتودنسی و ارزیابی اوربایت یا آندربایت تنها راه تصمیمگیری درباره موثر بودن یا نبودن درمان ارتودنسی تک قوسی میباشد.